Trường THPT chuyên KHTN - ĐHKHTN - ĐHQGHN

Tiêu đề dựa trên Ten lessons of an MIT education, một bài viết rất hay về trải nghiệm của giáo sư Gian-Carlo Rota về nền giáo dục của MIT

http://www.math.tamu.edu/~cyan/Rota/mitless.html

1. Các em sẽ làm việc cực kì căng thẳng và sớm nhận ra giới hạn của bản thân. Tin học là công việc, công việc và công việc. Không có chỗ cho sai sót. Quen với những đêm debug đoạn code sai. Quen với những lúc nản chí vì luyện mãi mà không lên được. Nhưng vẫn cố gắng, quyết tâm tìm ra lời giải vì đam mê.

2. Các em không thể học tập giả tạo. Với Toán, Lý hay Văn, các em có thể viết ra kết quả sai và vẫn được một phần điểm. Với Tin, sai sót bằng với toàn bộ công sức bị lãng phí. Không có nhân nhượng, hay thiên vị cho ai. Có thể các em sẽ rất nản, nhưng một khi vượt qua được thử thách này, các em sẽ nhận ra cách sống đó thoải mái hơn rất nhiều.

3. Các em sẽ có “điểm mù”. Tại sao phải thử thách ở một nơi như A0? Tại sao phải đến lớp, phải luyện ở đội tuyển hay dự tuyển khi mà online judge và cuộc thi nhiều đến như thế? Vì các em có điểm yếu, và nhiều khi các em không nhận ra nó. Sẽ có những lúc các em luyện mãi mà không lên được, vì các em không luyện để loại bỏ điểm yếu. Hãy sớm loại bỏ nó, càng sớm càng tốt.

4. Giá trị của đội tuyển và dự tuyển kéo dài rất lâu sau khi các em ra trường. Phỏng vấn ở các công ty, cơ hội du học, dễ dàng qua các môn đại học, networking với những người cùng nền tảng, đó là những thứ các trường Đại Học đang hô hào sinh viên phải làm, và các em đã nghiễm nghiên có lợi thế 2-3 năm so với các bạn khác. Chưa kể vào đó, các em sẽ nhận ra theo đuổi đam mê cho các em cuộc sống ý nghĩa hơn nhiều so với việc chạy đua theo bằng cấp, lương hay địa vị. Và các em có những người bạn đồng hành trong quá trình phát triển sự nghiệp. Vài hôm trước, anh vừa giúp một bạn trong đội tuyển của anh (năm 2010-2011) tìm công việc thực tập ở Mỹ. Cơ hội sẽ cực kì rộng mở cho những đứa như các em.

5. Tương lai dành cho những lập trình viên giỏi, không phải cho thợ code giỏi. Có thể giờ còn xa xôi, nhưng hãy hình dung các em muốn trở thành ai, và các em cần những gì để đạt được ước mơ của mình? Làm cách nào để đạt được nó? Có phải là ngổi 8h / ngày trước màn hình máy tính? Có phải là ngồi gõ 1k dòng frontend? Trong tương lai, khi người người nhà nhà học code, những người thành công biết cách tạo ra sản phẩm và chương trình nhiều người sử dụng.

6. Còn rất nhiều thứ các em phải học và trải nghiệm  để thành công trong sự nghiệp, và các em vẫn còn phải cố gắng rất nhiều. Anh sẽ không nói các em cần gì, vì nhiều người đã nói, nhưng một khi các em đã tin tưởng vào con đường mình chọn, mọi thứ sẽ trở nên dễ dàng hơn. Các em đã có nền tảng ban đầu, hãy sử dụng nó tốt.

7. Toán vẫn là nữ hoàng trong các môn học. Bất kể các em làm gì (machine learning, game development, NLP hay robotics), các em sẽ cần rất nhiều toán, và toán cho các em cơ hội nhìn thế giới theo cách những người khác không nhìn ra. Học toán có vẻ vô dụng? Yên tâm, các em sẽ thấy nó hữu dụng chỉ sau một vài năm, và tư duy toán học sẽ đi theo các em cả cuộc đời, dài hơn bất kì công nghệ hay nền tảng phát triển nào đang hot.

8. Đừng lo thay đổi. Cái thời các em dành cả cuộc đời để theo đuổi một chuyên ngành đã qua rồi. Ngày nay, trung bình 5-10 năm, các em sẽ thấy mình phải lựa chọn những thử thách mới, những thứ mà trước đây các em không bao giờ nghĩ mình sẽ phải làm hay làm được. Nhưng thay đổi không có gì là đáng sợ, nếu các em trang bị tốt những kĩ năng cơ bản để làm việc được trong bất kì hoàn cảnh hay môi trường nào.

9. 3 năm ở A0 sẽ rất tuyệt vời, hãy trân trọng nó. Nếu có một điều anh nuối tiếc, đó là anh không thấy được mô hình A0 được mở rộng ra cho cả nước hay lên các bậc cao hơn. Các em sẽ học được rất nhiều và trải nghiệm rất nhiều, ở một nơi không giống bất kì nơi nào khác trên thế giới.

10. Cuộc sống không kết thúc sau A0. Các em sẽ có mục tiêu mới, sẽ có con đường mới và rồi đến lúc A0 sẽ trở thành kỉ niệm đẹp. Sau A0 là cả một tương lai rộng mở, và các em sẽ tìm thấy những niềm đam mê mới.

Chúc các em may mắn, dù chọn lựa bất kì con đường nào.

Nguyễn Vương Linh

A0 2008-2011

MIT Class of 2017

Trích từ "Chất" - Tài liệu lưu hành nội bộ của Bộ môn Chuyên Tin học